Ý nghĩa lễ cúng ngày mồng Một và ngày Rằm
Theo tục lệ truyền thống của người Việt, ngày mồng Một (lễ Sóc) và ngày Rằm (lễ Vọng) hằng tháng là những ngày quan trọng để các gia đình làm lễ cúng Gia Thần và Gia Tiên.
Việc dâng hương, đọc văn khấn vào hai ngày này mang ý nghĩa:
-
Tỏ lòng thành kính với các vị thần linh và tổ tiên
-
Cầu mong gia đình sức khỏe dồi dào, bình an, may mắn
-
Mong công việc thuận lợi, học hành – sự nghiệp hanh thông
Sắm lễ cúng ngày mồng Một và ngày Rằm
Lễ cúng mồng Một và ngày Rằm chủ yếu là lễ chay, bao gồm:
-
Hương
-
Hoa
-
Trầu cau
-
Trái cây
-
Tiền vàng
-
Nước sạch hoặc trà
Ngoài lễ chay, tùy điều kiện mỗi gia đình có thể chuẩn bị thêm lễ mặn, như:
-
Rượu
-
Thịt gà luộc
-
Một số món mặn truyền thống
Việc sắm lễ quan trọng nhất vẫn là lòng thành, lễ vật có thể rất giản dị, không bắt buộc phải đầy đủ nhưng cần sạch sẽ, trang nghiêm.
Nguồn gốc bài văn khấn mồng Một và ngày Rằm
Bài văn khấn dưới đây được trích từ sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa Thông tin, là tài liệu được nhiều gia đình và nhà nghiên cứu văn hóa tín ngưỡng sử dụng trong các nghi lễ truyền thống.
Nội dung bài khấn mang tính phổ quát, có thể áp dụng cho hầu hết các gia đình Việt khi cúng gia tiên và thần linh vào ngày mùng 1 âm lịch hằng tháng.
Văn khấn Thần Thổ Công và các vị Thần
(Dùng vào ngày mồng Một và ngày Rằm)
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!Con lạy chín phương Trời, mười Phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vi Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Thần quân
Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần
Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần
Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: ____
Ngụ tại: ____
Hôm nay là ngày ____ tháng ____ năm ____, tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mời: ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Lưu ý khi cúng mùng 1 để thêm phần linh nghiệm
-
Không cần mâm cao cỗ đầy, quan trọng là lòng thành
-
Nên cúng vào buổi sáng hoặc trước 12h trưa
-
Giữ không gian thờ cúng gọn gàng, sạch sẽ
-
Khi đọc văn khấn cần tâm tĩnh – không vội vàng
FAQ – Câu hỏi thường gặp
❓ Văn khấn ngày mồng Một và ngày Rằm có bắt buộc phải đọc không?
Không bắt buộc. Tuy nhiên, việc đọc văn khấn giúp gia chủ bày tỏ rõ ràng lòng thành, kính lễ các vị Thần linh và cầu mong bình an, may mắn cho gia đình.
❓ Cúng mồng Một và ngày Rằm vào giờ nào là tốt nhất?
-
Ngày mồng Một: Nên cúng vào buổi sáng, trước 12 giờ trưa để đón sinh khí đầu tháng.
-
Ngày Rằm: Thường cúng vào chiều tối hoặc buổi tối theo đúng tục lễ Vọng.
❓ Ngày mồng Một và ngày Rằm cúng gia tiên hay cúng thần linh?
Theo truyền thống, hai ngày này nên cúng cả Thần linh và Gia tiên. Thần linh cai quản đất đai, nhà cửa; Gia tiên phù hộ cho con cháu trong gia đình.
❓ Mâm cúng ngày mồng Một và ngày Rằm gồm những gì?
Mâm cúng thường là lễ chay, gồm: hương, hoa, nước sạch, trái cây, trầu cau. Tùy điều kiện, gia đình có thể cúng thêm lễ mặn nhưng không bắt buộc, quan trọng là thành tâm.
❓ Có thể dùng cùng một bài văn khấn cho cả mồng Một và ngày Rằm không?
Có. Bài văn khấn Thần Thổ Công và các vị Thần mang tính phổ thông, có thể dùng cho cả ngày mồng Một và ngày Rằm, chỉ cần thay đổi ngày, tháng, năm cho phù hợp.
❓ Có thể cúng mồng Một hoặc ngày Rằm sớm hoặc muộn hơn không?
Nếu bận rộn, gia chủ có thể cúng sớm hơn trong cùng ngày. Tuy nhiên, không nên cúng quá muộn sang ngày khác.
❓ Gia đình ở chung cư có cúng mồng Một, ngày Rằm được không?
Hoàn toàn được. Gia đình ở chung cư có thể cúng tại bàn thờ trong nhà, lễ vật giản dị nhưng trang nghiêm là đủ.
❓ Không có bàn thờ riêng có cúng được không?
Có. Gia chủ có thể bày mâm cúng tại không gian sạch sẽ, trang nghiêm, quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm.